Geen frisdrank meer met suiker op scholen?

Vorige week meldde het NOS-journaal dat er geen frisdrank met suiker meer op scholen zou worden verkocht in de automaten. Maar wat denk jij, is dat ook zo?

Vul hier de poll (via twitter) in. De poll is inmiddels gesloten.

Poll

Uit de poll blijkt dat het grootste deel van mijn volgers denken dat dit niet juist is. Hoewel ik de vraag zo niet heb bedoeld bleken mensen te denken dat het slechts bij een voornemen zou blijven. Dat zal niet zo zijn. Wel zal een deelvan het assortiment nog wel suiker bevatten.

Frisdrank met minder suiker blijft in automaten

Ik zocht het uit, omdat ik een reactie van Coca-Cola iets anders las dan dat de NOS communiceerde. Toen ik het uitzocht bleek dat de NOS (zoals vaker) de informatie niet juist had overgenomen. De traditionele frisdranken, de frisdrank met alleen suiker, verdwijnt van scholen. De frisdranken met minder suiker blijven wel in de automaten. Dat betekent dus niet dat als je iets uit een automaat haalt daar geen calorieën meer in zitten. Maar het zijn er wel (veel) minder, als je tenminste niet voor vruchtensappen kiest.

In de automaten worden ook in 2018 nog wel frisdrank met minder calorieën en vruchtensap verkocht.  Er bestaan verschillende soorten frisdranken met minder calorieën. Er zijn laagcalorische, calorievrije frisdranken en verschillende soorten water. Van een calorievrije drank (ook light genoemd) mag je spreken als deze minder dan 4 kcal/100 ml bevat en een laagcalorische drank als deze minder dan 20kcal/100ml bevat. Als je het staatje bekijkt kun je zien dat het vreemd is dat vruchtensap niet wordt verwijderd uit de automaten.

Welke (fris)drank	Hoeveel kcal per glas (200 ml)
Traditioneel	80 kcal
Appelsap	92 kcal
Laagcalorisch	Minder dan 40 kca
Calorievrij (light)	Minder dan 8 kcal

Welk deel van het restant nog kcal bevat weet ik niet. Als ik deze informatie nog ontvang zal ik dat toevoegen. 

Wat veel mensen niet weten is dat alle  frisdranken,dus ook ook lightfrisdranken buiten de schijf van Vijf vallen omdat de zuren het tandglazuur aantasten en tanderosie veroorzaken. Ook fruit bevat die zuren, maar die bevatten ook zinnige voedingsstoffen. Toch kun je dat beter ook niet de hele dag dooreten. 

Conclusie

Dat traditionele frisdrank niet meer wordt verkocht is een stap in de goede richting. Kies in plaats van traditionele frisdranken liever voor water en/of thee (zonder suiker en thee zonder smaakje omdat:

• Het drinken in de automaten kan in 2018 nog wel calorieën bevatten. 
• Voor je tandglazuur is geen enkele frisdrank een goede keuze is. 

Omdat Coca-Cola altijd voorop loopt wil ik hen uitdagen dit heel helder te communiceren. Ik verwacht eerlijk gezegd wel dat ze dat zullen doen.  Eerder zag ik een commercial van hen op tv over de ‘groene Cola’ met een banner dat het nog wel suiker bevat.  Ook communiceren al communiceren ze dat ook light niet goed is voor je tandglazuur.

Disclaimer

Ik schrijf deze post op eigen initiatief en uiteraard niet op verzoek van Coca-Cola. Ik drink, adviseer en promoot geen frisdrank. Maar ik vind het fijn een dialoog te kunnen voeren met bedrijven hoe iets precies in elkaar zit.

Vrijdag besprak ik dit onderwerp in de les met mijn gewichtsconsulenten. Het is mooi om te zien dat zij wel de nuances door hadden voordat ik het uitlegde. Ik zie dan goed hoe onze studenten zich onderscheiden van .veel collega’s. Wil jij dat ook kunnen? We starten 9 oktober weer. Je kunt je hier aanmelden.

Wie het hardste schreeuwt heeft gelijk, toch?

Niet waar! Ik vind het verdrietig dat dit stuk nodig is, maar het houdt me en een aantal van mijn volgers dagelijks bezig. De dialoog over voeding is niet meer mogelijk en vindt dus ook niet meer plaats. Er lijkt een verband te zijn tussen gebrek aan kennis en beschaving. Of het slechts een correlatie of een causaal verband is weten we nog niet. Meer onderzoek is nodig ;).

De afgelopen jaren heb ik me actief ingezet om je de argumenten te geven zodat je zelf kunt beslissen op basis van informatie in plaats van uitsluitend emotie. Maar mensen vinden het fijner om elkaar flink bang te maken voor gif. En dan? Mensen zijn nog nooit zoveel tijd met hun gezondheid bezig geweest met zo weinig effect. Gedragsverandering is sowieso al lastig maar wordt er niet eenvoudiger op als je niet weet welke keuzes het meeste impact hebben.

De toon is met de dag agressiever. Dat komt mede door de manier waarop moderatie online plaats vindt. Redacties willen te graag weer dat er een dialoog ontstaat. En dan? Ze blijven daardoor met een eindeloos geduld vragen of mensen kunnen onderbouwen waar ze hun informatie vandaan kunnen halen. Vragen waarom mensen iets denken is natuurlijk een mooi streven. Maar het zou helpen als er ook een moment is dat dat stopt als er geen antwoord komt. 

Wat je nu vaak ziet is dat inhoudsdeskundigen het niet langer aan kunnen zien en dan zelf maar ten einde raad ingrijpen omdat redacties dat lef niet tonen. En dan? Dan schrijft een redactie dat inhoudsdeskundigen best eens wat vriendelijker kunnen zijn. Maar kan het zijn dat er een reden is dat ze uiteindelijk minder vriendelijk worden? Ze leggen met grenzeloos geduld belangeloos uit wat ze weten met het idee dat die informatie relevant kan zijn. De beloning? Zowel een onvriendelijke toon van de schreeuwers als van redacties.

Inhoudsdeskundigen stoppen met deelnemen aan de dialoog die helemaal geen dialoog meer is. Want waarom zou je je tijd besteden aan iets wat je niets oplevert behalve onaardige reacties? En dan? De schreeuwers hebben het voor elkaar dat de wereld elke dag een klein beetje minder geïnformeerd is. Ik droom van een wereld waar redacties* dit ook gaan begrijpen? Jij ook?

Disclaimer

Ik ben een groot voorstander van een dialoog waar naar elkaar geluisterd wordt. Als je goed luistert zul je merken dat diegene die fluisteren wel wat meer respect verdienen.

* het gaat niet om een redactie maar diverse redacties

Easy Peasy Family, gezond eten (met je kids): eet smakelijk!

Eindelijk las ik het boek Easy Peasy Family. Dat had ik gezien de heerlijke recepten echt eerder moeten doen! Zij kunnen iets wat ik niet zo kan als hen en dat is namelijk heel lekker koken. Daarentegen weet ik weer iets meer van voedingsadvies. Het leuke is dat we dat van elkaar waarderen. Daarom vroeg Claire me of ik een aantal inhoudelijke pagina's wilde lezen voor publicatie. En dat deed ik met plezier al weer twee jaar geleden ongeveer. En hoe leuk is dan om je eigen woorden (deels) te herkennen in de tekst?

Ik vond dit boek nog leuker dan het vorige boek, want toen vond ik Claire en Vera een beetje streng overkomen voor sommige ouders.  Nu is het wat losser. Ik zag en sprak de dames voor het eerst live in februari op de Gezondheidsbeurs en toen vertelden ze dat zelf ook.

Net als in hun eerste boek starten ze ook in dit boek met de uitleg van hun food rules. Dat klinkt mogelijk wat ingewikkeld maar het tegendeel is waar. Het helpt je om die manier te vinden hoe jij met je gezin met kinderen om wil gaan met eten. Op zoek naar de manier die bij jou en je gezin past. Ook geven ze tips hoe je kunt reageren als andere ouders je keuze niet begrijpen. Je kunt kiezen om het uit te leggen waarom jij kiest wat je kiest. En dan vragen op basis waarvan de andere keuzes maakt.

De adviezen vind ik als natuurvoedingskundige leuk en uitvoerbaar. Als je nu vooral junkfood eet zijn de adviezen in eerste instantie mogelijk wel wat overdonderd. Maar dan kun je er voor kiezen kleinere stappen te maken. Het is mooi dat ze in hun recepten steeds praktische ideeën geven om meer groente te eten. Groente noemen ze naast koolhydraten, eiwitten en vetten als vierde groep. Dat is niet zo, ze horen bij koolhydraten en dat weten ze zelf ook, maar het is een mooie manier om het belang ervan te benadrukken.

De recepten zijn lekker en uitvoerbaar. Als ik het kan, kun jij dat ook. Voordat je nu het idee krijgt dat ik totaal niet kan koken. Dat kan ik zeker wel, maar ik ben zelf geen foodie die uren in de keuken doorbrengt voor een maaltijd.

De recepten bestaan uit broden, broodbeleg overnight oats, cereals, brekkie bowls, ei-ontbijtjes, main meal, burrito's, pita-pockets, soepen, pasta-pesto, toeten, taart en pannekoek, burgers, wrap it up, kids-proofsalades, veggies, hummus, veggie chips, quiche en hartige taart, lunchtrommel, traktaties, snoep en koek, drankjes, milky drinks, snelle maaltijden, quesadillaaaaa's en crackers. Keuze genoeg dus. Ik heb nu het bananen-havermoutbrood, een recept uit het boek, in de over staan. Het ruikt al heerlijk!

Vooraf heb ik zeker niet alles gelezen. In hoofdlijnen kan ik me prima vinden in de uitleg in het boek. Het boek is absoluut Liesbeth-proof! Het is een boek dat mensen inspireert om zelf aan de slag gaan. Ach en de details doen er voor mij weinig toe in de dagelijkse praktijk. Bovendien vind ik het heel fijn dat er geen gezondheidsclaims instaan, ook al zijn Claire en Vera ervan overtuigd dat gezonde voeding een mooie start zijn voor een fijn leven. En ze willen je graag leren hoe jij dat kunt doen.

Maar ik kan het toch niet laten om toch nog op twee zaken teug te komen. Ach zo kennen jullie mij ook ;) Vis is een goede keuze als je zwanger bent. In het boek staat dat dat ook voor rauwe vis zou gelden. Het Voedingscentrum raadt dat echter af voor haring. In het boek staat verder dat suiker suiker is. Maar er staat ook dat je beter kunt kiezen voor andere varianten dan kristalsuiker in verband met voedingswaarde. Die is echter nihil. Er is wel een goede reden om ze wel te gebruike en dat is smaak. Als de alternatieve suikers door kristalsuiker vervangt zullen de recepten anders en vermoedelijk minder lekker smaken.

Als je nog meer tips wil voor de lunchtrommel, kan dat. Daar hebben ze inmiddels een apart boek over geschreven. Van 15 t/m 22 september kun je meedoen aan een luchboxchallenge.

Disclaimer
Claire en Vera wisten niet dat ik deze blog zou gaan schrijven. Waarom het zo lovend is? Omdat ze een voorbeeld zijn van mensen waar ik mee samen wil werken. Mensen met een eerlijk verhaal, die het niet nodig hebben om te schreeuwen dat je zonder hen te volgen ernstig ziek wordt. En last but not least, die het lef hadden om uit te leggen waar zij voor staan toen ik in eerste instantie een te kritische recensie schreef over hun eerste boek. Ik paste toen mijn post aan en zij vroegen me of ik een stukje wilde lezen van hun volgende boek. En ja, natuurlijk! Dat deed ik met plezier belangeloos. Ik heb respect en bewondering voor mensen die willen kijken naar feedback op een boek en daar dan ook iets mee doen. En ik leerde ook weer veel van hen: een kookboek is geen studieboek maar het moet wel een beetje kloppen. Nee, ik ben er niet voor betaald om mee te denken en dat geldt ook voor deze post :)

Zijn koolhydraten daadwerkelijk schadelijker dan vet?

Zijn koolhydraten daadwerkelijk schadelijker dan vet? Je zou het bijna denken, want je leest het overal. Maar betekent dat het ook waar is? Welnee!  De juiste conclusie van het onderzoek is dat mensen die erg arm zijn en daardoor weinig eten hebben eerder ziek worden en overlijden omdat ze geen geld hebben voor een arts en/of ziekenhuis.

Wat werd onderzocht
Het PURE is een observationele studie wardoor het alleen hypothesevormend is. Er kunnen geen definitieve conclusies uit worden getrokken.  In het onderzoek werden 135.000 mensen 7,5 jaar gevolgd die verschillende hoeveelheden koolhydraten, vetten en eiwitten aten.

Hoeveelheden koolhydraten
De hoeveelheid koolhydraten varieerde van 47 tot 74 energieprocent. Veel meer dan we in Nederland eten. Volgens de Voedsel Consumptie Peiling is dat gemiddeld 45 energieprocent koolhydraten.

Hoeveelheden eiwitten en vetten
Maar laten we er nog eens iets verder naar kijken. Als je heel veel koolhydraten eet, eet je automatisch minder vet en eiwit.  Dat varieert in de landen in de studie voor vet van 18 tot 30 energieprocent.  In Nederland is dat voor vet volgens de Voedsel Consumptie Peiling 34 energieprocent en dus meer.  In de studie wordt geconcludeerd dat er een associatie is tussen het meer eten van verzadigde vet en het sterftecijfer. Maar mensen die meer verzadigd vet eten blijken ook meer eiwit te eten en dat  beïnvloedt het sterftecijfer.

Gezien de hoeveelheden koolhydraten, vet en eiwit die we in Nederland eten  zijn de conclusies  van deze studie sowieso niet bruikbaar voor ons land.

Kwaliteit van de voeding
Alle koolhydraten worden bij elkaar genomen. Maar in arme landen is bekend dat er veel geraffineerde koolhydraten worden gegeten zoals witte rijst. Dit zijn voedingsmiddelen met weinig/geen vitamines en mineralen. Een chronisch gebrek aan vitamines en mineralen kan je gezondheid negatief beïnvloeden.

Vervangen van verzadigd vet door wat
Uit eerdere studies bleek al dat het vervangen van verzadigd vet  door geraffineerde (!) koolhydraten ongunstig is voor onze gezondheid. Er is dus niets nieuws onder de zon.

Zullen we voortaan weer eerst nadenken voordat we klakkeloos iets delen dat  niets zegt over de situatie in Nederland? Doe als Liesbeth, denk eerst na voor je iets deelt!

Wil jij zelf leren nadenken? We leren je het graag!

Hoe overtuig je mensen van iets dat onjuist is? Zo, lees maar........

Deze post is bedoeld om uit te leggen hoe framing werkt in voedingsland. Ik neem fruit als voorbeeld omdat ik een boek hierover las dat gebaseerd is op framing. Deze post heeft niet als doel dat je geen fruit meer eet: 2 tot 3 consumpties per dag is een goede keuze. Als je dat niet haalt valt er nog iets te verbeteren aan je voedingspatroon.

‘Framen is het selecteren van onderwerpen, woorden en beelden die bepaalde gevoelens, waarden en ideeën teweegbrengen.’ Het bepaalt hoe we de wereld om ons heen waarnemen en hoe we handelen. Framen kan bewust worden toegepast om een ander te beïnvloeden, maar meestal framen we onbewust. Dat is vermoedelijk ook de reden waarom het helaas niet mogelijk is om samen een dialoog te voeren of inzichten wel kloppen. Jammer genoeg is reframen dan de enige oplossing. Dat vind ik geen fijne positie, maar ik vind de gezondheid van andere mensen echt belangrijker dan mijn eigen positie.

Klopt de informatie?
Als je iets leest dat best raar is zoek dan eerst op een objectieve site welke opleiding iemand heeft en misschien is het persoonlijk belang nog belangrijker. Iemand die zich fruiteter noemt zal (zoals past bij framing) bijna altijd uitsluitend de voordelen van fruit noemen. Als iemand geen aantoonbare HBO-opleiding heeft in voeding is het heel onverstandig om voor je ziekte af te gaan op communicatie van zo iemand. En pas op! Tegenwoordig schrijven mensen gewoon dat ze wetenschappelijk werken ook als ze dat niet kunnen en dus ook niet doen. Een moeder die extreem graag fruit eet, is niet de beste bron om te leren hoe je wetenschappelijk onderzoek beoordeelt.

Naïeve lezers beseffen niet dat ze voor de gek gehouden worden met zinnen als: 'ik zal dit uitgebreid en wetenschappelijk onderbouwen.' gevolgd door pagina's vol lofzang over waarom fruit beter is dan wat dan ook. De feiten spreken de meningen echter tegen. Gekookte groente bevat minder kcal, meer vezels, meer mineralen en (grotendeels) meer vitamines dan fruit. Je ziet dus dat het handig is meningen ook nog even te checken met de feiten. 'Alhoewel fruit in de praktijk dus meer nutriënten kan leveren dan groente', dat is niet juist maar bij framing past het om oneindig je boodschap te herhalen zodat mensen ervan overtuigd zijn dan het waar is (ook al is dat niet zo). '

'De geraffineerde suikers die de voedingsmiddelenindustrie gebruikt zijn onvergelijkbaar met fructose uit fruit.' De herkomst van een stof is niet van belang. Fructose is fructose. Valt jou het woord 'geraffineerd' ook op? In de framing bij voedingsadviezen wordt de industrie altijd afgezet tegen natuurlijk/vers. Uiteraard is onbewerkte voeding een goede keuze. Het is echter niet waar dat er in fruit een bepaald ander soort fructose zit. In het boek staat dat fructose het bloedsuiker snel laat stijgen. Dat is niet juist: fructose geeft juist een langzame stijging.

'Volgens de richtlijnen van de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum hebben we dagelijks 40 gram vet en 0,8 gram per kilo lichaamsgewicht, passend bij je lengte.' Dat is deels niet juist. Vrouwen hebben minimaal 40 gram vet nodig, mannen 65 gram. Als je geen omnivoor bent is de eiwitaanbeveling echter verhoogd met 20% voor vegetariërs en 30% voor veganisten. Dus als je een beetje vlees eet maar weinig is de aanbeveling zo'n 1,0 gram per kilogram gewicht.

Veelvuldig wordt geschreven 'ik......' Dat zegt niets over de feiten maar is wel handig voor de framing.

Framing door suggestieve voorbeelden
'Daarbovenop heb ik een optimale gezondheid, ben ik slank, heb ik veel energie en daardoor ook een frisse en jonge uitstraling.' Dit is een pure vorm van framing. Het staat er niet letterlijk, maar de bedoeling is dat je denkt 'als ik maar genoeg fruit eet word ik zo aantrekkelijk als Julia.' Dat blijft ze in het hele boek herhalen.

'Je hebt gezien dat ik slank ben dankzij mijn fruity lifestyle.' Slank blijf je door een energiebalans. Dat wordt verderop ook wel geschreven. Maar de naïeve lezer onthoudt door de framing dat je slank wordt door het eten van fruit.

'Sinds ik meer fruit eet en minder vet ben ik slanker geworden terwijl ik meer kcal eet.' Dat kan niet, tenzij je extreem veel meer gaat bewegen.

"Ik heb filmpjes gezien op You Tube van fruitarians gezien die per dag drieduizend calorieën (ze zal kcal bedoelen) aan fruit eten, waaronder tientallen bananen. en toch blijven ze ũberslank. Hieruit zou je kunnen concluderen dat bij nutriëntrijke voeding zoals fruit de bewering 'een calorie is een calorie' niet klopt en dat je van fruit wel degelijk meer kunt eten dan je aan energie nodig hebt, zonder aan te komen.' Leerpunt: iemand die youtube filmpjes als serieuze bron noemt kun je beter niet te serieus nemen. Er bestaat geen voeding waarvoor de energiebalans niet geldt. Alleen in onze dromen ;)

'Of fruit daadwerkelijk kanker kan genezen blijft voer voor discussies.' Hoe haalt iemand het in vredesnaam in haar hoofd zoiets te schrijven. Dat is niet zo en is bijzonder kwetsend voor mensen die kanker hebben. Het nare is ook dat zoiets nooit zal worden weerlegd als iemand die heel veel fruit eet kanker krijgt omdat dat dan uiteraard niet gepast is om te schrijven. Een gezonde leefstijl is slim om de kans (!) op een gezond leven te verhogen, maar dat betekent niet dat je niet ziek wordt en alleen het eten van fruit zorgt er niet voor dat ernstige ziektes verdwijnen. 

'Toen ik rond mijn twintigste structureel veel meer fruit begon te eten merkte ik dat gelijk bij het sporten. Dat ging veel gemakkelijker en ik werd een stuk sneller.' Koolhydraten zijn handig als brandstof, maar er is wel meer nodig om een goede hardloper te worden. Wat denk je bijvoorbeeld van genen? Zoals een sportdiëtist (die topsporters begeleidt) laatst schreef: 'maar zonder training en met meer fruit kom je niet zomaar vooruit!'

Een bekende Nederlander met een aantrekkelijk lijf is aangenaam voor de foto's in het boek. Maar als bekende Nederlander of topsporter heb je niet automatisch ook verstand van voedingsadvies en het is dus niet relevant wat hij denkt over wat de beste keuzes zijn. Hij denkt zelf dat hij genezen is van Lyme door een vegan fruitarian lifestyle, maar vindt wel belangrijk dat er in het boek staat dat dit niet per definitie Lyme geneest. Hieruit blijkt niet dat voor hem echt duidelijk is wat Lyme is want dat genees je echt niet alleen met voeding.

Een hoofdstuk met ervaringsdeskundige is nuttig voor de propaganda, maar is geen reden om iets wel of niet te eten. Framing is bewust alleen die informatie verstrekken die past bij je eigen belang.Voor gezondheidsadviezen kan framing echt gevaarlijk zijn en het is daarom belangrijk om je daarvan bewust te zijn. Als je af wil vallen ga je naar een goede gewichtsconsulent die lid is van de BGN. Als je gezondheidsklachten hebt ga je naar een diëtist. 

Wil jij dat als prof beter leren? Doe dan mee vanaf 11 september.